پارلاق اولدوز ::::: Bright Star

جمهوری لبنان کشوری کوچک و کوهستانی در خاورمیانه است که در سواحل شرقی دریای مدیترانه واقع شده است

لبنان سال‌هاست که در قلب درگیری‌های خاورمیانه واقع شده‌است. این کشور در ماه جولای سال 2006 میلادی شاهد جنگی خونین با اسرائیلی‌ها بود که به جنگ 33 روزه معروف شد و نتیجه آ‌ن پیروزی لبنان بود.

لبنان از شمال و شرق با سوریه همسایه است و از جنوب با فلسطین اشغالی. 7/59 درصد مردم آن مسلمان (اعم از شیعه، سنی و دروزی)، 39 درصد مسیحی (کاتولیک مارونی، ارتودوکس یونانی، ارتودوکس ارمنی و ...) و 3/1 درصد بقیه مذاهب را دارند.

به دلیل تنوع مذاهب در این کشور نظام سیاسی منحصربه فردی در این کشور بر سر کار است که در آن برای گروه‌های مختلف جایگاهی در نظر گرفته شده است.

واژه‌ لبنان از واژه‌ سامی آ«لبنآ» گرفته شده است که‌ اشاره‌ به‌ قله‌های سفید کوهستان‌های لبنان دارد. پایتخت آن شهر بندری بیروت است.

هوای سواحل لبنان در زمستان‌ها سرد و بارانی و در تابستان‌ها گرم و شرجی است. در نواحی بلندتر به ویژه کوهستان‌ها، زمستان‌ها با بارش برف همراه است و دمای هوا به زیر صفر می‌رسد.

لبنان تا سال 1941 میلادی مستعمره فرانسه بود. این کشور در 22 نوامبر سال 1943 به طور رسمی استقلال خود را به دست آورد.

سیاست در لبنان

پرچم لبنان سرو سبزی دارد در زمینه‌ای سفید که دو خط قرمز یکی در بالا و دیگری در پایین آن به چشم می‌خورد. سرو میان این پرچم نشانه‌ای از سرو لبنان است که در کتاب عهد قدیم از آن نام برده شده است.

پیش از آغاز جنگ داخلی،‌لبنان کشوری آرام بود که درآمد خوبی از راه گردشگری، کشاورزی و بانکداری جذب می‌کرد. این کشور به دلیل بانک‌های زیادش به سوئیس خاورمیانه مشهور بود، اما از سال 1975 تا اوایل دهه 90 میلادی این کشور درگیر جنگ داخلی خونینی شد.

بر اساس گزارش دانشنامه ویکی پدیا، جنگ داخلی در این کشور از آنجا آغاز شد که در ماه آوریل ۱۹۷۵ میلادی مردان مسلح به روی کلیسایی در شرق بیروت آتش گشودند تا پیر جمیل مؤسس حزب فالانژ لبنان را ترور کنند.

البته او جان سالم به در برد ولی این سوءقصد باعث مجموعه‌ای از اقدامات متقابل شد که در نهایت به جنگ داخلی ۱۵ ساله در لبنان منجر شد.

نظام دموکراسی در لبنان بر پایه مجلس استوار است و ساختار سیاسی این کشور ساختار ویژه‌ای به نام طایفه‎ای (confessionalism) است. این ساختار برای این طراحی شده که از درگیری‌های فرقه‌ای در این کشور جلوگیری کند.

در این نظام تلاش شده برای همه گروه‌های مذهبی تاثیرگذار جایگاهی در بدنه سیاسی کشور در نظر گرفته شود. مثلاً رئیس جمهور این کشور از میان مارونی‌های کاتولیک انتخاب می‌شود، نخست‌وزیر سنی است، جانشین نخست‌وزیر از میان مسیحیان ارتودوکس انتخاب می‌شود و رئیس مجلس شیعه است.

این ماجرا در میان 128 نماینده مجلس هم تکرار می‌شود و صندلی‌های مجلس به طور مساوی بین مسلمانان و مسیحیان تقسیم می‌شود. البته نمایندگان مجلس با رأی مستقیم مردم برای یک دوره چهار ساله انتخاب می‌شوند.

در لبنان چهار گروه و احزاب سیاسی اصلی وجود دارد. گروه 14 مارس یکی از این گروه‌هاست. این گروه که اکثریت مجلس لبنان را دارد پس از آن تشکیل شد که رفیق حریری در جریان یک حمله تروریستی کشته شد.

یکی دیگر از گروه‌های سیاسی فعال در لبنان گروه حزب‌الله است که در حقیقت حزب سیاسی شیعیان لبنان است. این گروه که شاخه‌ای نظامی هم دارد توانست در جریان جنگ 33 روزه نقش مهمی در پیروزی لبنان ایفا کند.

امل، گروه دیگر سیاسی در لبنان است که شیعیان طرفدار سوریه عضو آن هستند و رئیس آن نبیه برّی، رئیس مجلس است.

جریان آزاد ملی لبنان گروه دیگری است که اعضای آن را مسیحیان تشکیل می‌دهند و رهبری آن را رئیس سابق ارتش لبنان، میشل عون، به عهده دارد.

اقتصاد در لبنان

جنگ داخلی ضربه‌های زیادی به اقتصاد لبنان وارد کرد و درآمد این کشور را به نصف تقلیل داد و جایگاه مرکز بانکداری خاورمیانه را از آن گرفت. در سال‌های پس از جنگ، لبنان تلاش کرده است با گرفتن وام‌های سنگین موقعیت اقتصادی خود را ترمیم کند.

این کشور هم‌اکنون 2/190درصد از تولید ناخالص داخلی خود را بدهکار است. تولید ناخالص داخلی لبنان در سال 2006 میلادی 86/22 میلیارد دلار بود. 1/5درصد این رقم از کشاورزی، 4/18 درصد از صنعت و 4/76 درصد آن از خدمات تعیین می‌شود.

1/5میلیون نفر از لبنانی‌ها شاغل هستند. در عین حال در حدود یک میلیون نفر نیروی کار خارجی در این کشور وجود دارد. نرخ بیکاری در لبنان 20 درصد است و 28 درصد از مردم آن در سال 1999 میلادی زیر خط فقر زندگی می‌کردند.

در سال 2006 میلادی صادرات این کشور عبارت بودند از جواهرات، مواد شیمیایی غیرآلی، مواد مصرفی مختلف، میوه، تنباکو، مواد معدنی، ابزار آلات برقی و کاغذ که به کشورهای سوریه (8/26 درصد)، امارات متحده عربی (12 درصد)، سوئیس (6 درصد)، عربستان سعودی (7/5درصد) و ترکیه (5/4 درصد) صادر شدند.

مواد وارداتی عبارت بودند از مواد نفتی، ماشین، محصولات بهداشتی، البسه، گوشت و حیوانات زنده و مواد مصرفی که از کشورهای سوریه (6/11 درصد)، ایتالیا (8/9 درصد)، آمریکا (3/9 درصد)، فرانسه (7/7 درصد)، آلمان (6 درصد)، چین (5 درصد) و عربستان سعودی (7/4 درصد) وارد شدند.

مردم لبنان

نخستین ساکنان شناخته شده لبنان، کنعانی‌ها، مردمی از نژاد سامی پوده‌اند که یونان‌ها آنها را فنیقی می‌نامیدند. فنیقی‌ها قومی، دریانورد و بازرگان بودند و قلمرو آنان شامل دولت-شهرهایی مستقل در شرق مدیترانه و مهاجرنشین‌هایی در کرانه‌های مدیترانه بود.

زبان رسمی لبنان عربی است، اما هر یک از اقلیت‌های نژادی به زبان خود سخن می‌گویند. زبان فرانسه نیز کاربرد دارد.

 میانگین سنی لبنانی‌ها 3/28 سال است و امید به زندگی در این کشور برای مردان‌67/70سال و برای زنان 77/75سال است.

0/1درصد از مردم این کشور به HIV مبتلا هستند و در سال 2003 میلادی کمتر از 200 نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.

95 درصد از مردم این کشور را عرب‌ها تشکیل می‌دهند، چهار درصد را ارمنی‌ها و یک درصد را بقیه اقوام. لبنان در عین حال میزبان تعداد زیادی پناهنده از فلسطین است.

ارتباطات در لبنان

در لبنان 681 هزار و 400 خط تلفن ثابت وجود دارد و 103/1میلیون خط تلفن همراه. همچنین 15 ایستگاه تلویزیونی دارد.

به گزارش بی.بی.سی شبکه‌های تلویزیونی این کشور جزو شبکه‌های توسعه‌یافته‌ای هستند که توانسته‌اند در حفظ یکپارچگی این کشور موثر باشند.

لبنان نخستین کشور عربی بود که اجازه تاسیس رادیو و تلویزیون خصوصی را داد. تعدادی از شبکه‌های خصوصی موجود در این کشور وابسته به احزاب مختلف است.

همچنین گزارشگران بدون مرز اعلام کرده‌اند روزنامه‌ها در لبنان بیش از هر کشور عربی آزادی اطلاع‌رسانی دارند. در دوران جنگ داخلی بیش از 100 شبکه رادیویی خصوصی در این کشور فعال شدند. پس از اتمام جنگ دولت تعداد رادیوهای خصوصی را محدود کرد.

5 هزار و 635 میزبان اینترنتی در این کشور فعال است و 950 هزار نفر از جمعیت آن کاربر اینترنت هستند.

لبنان در یگ نگاه